Door de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) is de VAR (Verklaring Arbeidrelatie) in 2016 komen te vervallen. Opdrachtgevers en -nemers moeten samen beoordelen of er sprake is van werkzaamheden die worden uitgevoerd in loondienst of werkzaamheden die worden uitgevoerd als ondernemer/zzp-er.
Wet DBA en handhaving
In het Burgerlijk Wetboek staat in het hoofdstuk Arbeidsovereenkomst uitgelegd wanneer er sprake is van de arbeidsrelatie werknemer. In een ander deel van het Burgerlijk Wetboek staat het werken als ondernemer/zelfstandige beschreven.
De werkverstrekker moet de juridisch juiste arbeidsrelatie bepalen. Dat is soms complex. De sinds 2001 toegepaste VAR betekende dat de werkverstrekker geen boete of naheffing kon krijgen als de arbeidsrelatie niet goed was toegepast. In 2016 verdween de VAR maar de belastingdienst ging niet controleren op een juiste bepaling arbeidsrelatie. Dus waren er voor werkverschaffers nog steeds geen boete’s en naheffingen bij onjuiste bepaling van de arbeidsrelatie. De situatie vanaf 2025 wordt anders.
Nieuw per 1 januari 2025
5 september 2024 heeft er in de Tweede Kamer een rondetafelgesprek plaats gevonden
Naast FNV hebben ook VZN en de ABU hun zienswijze in een position paper ingediend. Die zijn terug te vinden op de website van de Tweede Kamer. Zakaria Boufangacha, dagelijks bestuurslid FNV, was namens FNV aanwezig.
In oktober 2024 is er in de Tweede Kamer besloten dat de belastingdienst haar controle op de juistheid van de bepaling van de arbeidsrelatie intensiever gaat uitvoeren vanaf 1 januari 2025. Er zullen in het jaar 2025 geen boetes worden uitgedeeld. Er komt focus bij handhaving op risicogroepen en op gedwongen zelfstandigheid. De belastingdienst zal als een bepaling arbeidsrelatie niet correct is uitgevoerd de werkgever wel de loonbelasting en de premies werknemersverzekeringen in naheffing brengen. De naheffing gaat nooit verder terug dan 01-01-2025. Alle controles zijn gericht op de werkverstrekker, niet op de individuele zelfstandige.
Standpunt FNV Zelfstandigen
Sinds in 2016 de VAR is afgeschaft geldt er een handhavingsmoratorium (er wordt niet gehandhaaft) op de wettelijke plicht voor werkgevers om bij werken met werknemers de loonheffing etc. af te dragen. Werkgevers hebben vanaf die tijd steeds vaker werkenden als zzp’er voor hen laten werken terwijl er juridisch sprake was van werknemers. Daardoor hebben deze werkenden zaken als pensioenopbouw, vakantiedagen etc. misgelopen. De belastingdienst heeft de opdracht gekregen vanaf 1 januari 2025 bij werkgevers te checken onder welke vlag zij mensen voor hen laten werken en zo nodig bij te sturen.
FNV Zelfstandigen vindt het goed dat werkgevers hier eindelijk (na 8 jaar!) op gecontroleerd gaan worden. Wanneer werkgevers mensen laat werken als zzp’er terwijl er sprake is van een regulier dienstverband, ontneemt zij de werkende van pensioenopbouw, verzekering, doorbetaalde verlofdagen en vakantietoeslag. Werkgevers moeten beroepen, waar nu ten onrechte onder zzp-vlag wordt gewerkt, aantrekkelijker maken om weer in loondienst te werken zoals bijvoorbeeld verpleegkundige, onderwijzer, communicatiemedewerker of pedagogisch medewerker.
Zijn er dan geen echte ondernemers in bedrijven en instellingen werkzaam? Ja natuurlijk wel. Deze groep moet ook gewoon als zzp’er kunnen blijven werken, goede afspraken maken met hun opdrachtgever en lekker hun werk kunnen blijven doen als zelfstandig ondernemer.
FNV Zelfstandigen roept werkgevers op om in gesprek te gaan met de mensen die bij hen werken en goede afspraken te maken over de juiste juridische voorwaarden. Het heeft geen zin om afscheid te nemen van werkenden die ten onrechte onder een zzp-schap werken. Veel beter is om in overleg met de FNV afspraken te maken over goede arbeidsvoorwaarden voor alle werkenden.
Gebruik een modelovereenkomst
Werk je als zelfstandige, dan zijn er verschillende modelovereenkomsten voor situaties waarbij 1 of meer kenmerken van loondienst ontbreken.
De Modelovereenkomsten voor zzp’ers kun je via onderstaande linkjes downloaden:
- Geen werkgeversgezag, opgesteld door FNV Zelfstandigen pdf versie
- Geen werkgeversgezag, opgesteld door FNV Zelfstandigen, Word versie
- Aanvulling op de modelovereenkomst (WORD)
Let op: Je mag nog steeds werken met goedgekeurde modelovereenkomsten. Deze blijven geldig tot en met 31 december 2029, zolang je werkt volgens de afspraken in de overeenkomst.
Let op: sinds 6 september 2024 kun je geen nieuwe modelovereenkomsten meer laten beoordelen door de Belastingdienst. Je kunt alleen nog gebruik maken van de goedgekeurde modelovereenkomsten die al beschikbaar zijn op de website van de Belastingdienst. Het is daarom belangrijk om goed te controleren of een bestaande modelovereenkomst aansluit bij jouw situatie en of je er ook echt naar handelt.
Gebruik je een modelovereenkomst? Zorg er dan voor dat je niet alleen het juiste model gebruikt, maar ook echt volgens de afspraken werkt. Controleer regelmatig of wat je doet in de praktijk nog klopt met wat er in de overeenkomst staat. Zo voorkom je problemen.
Wat betekent de Wet DBA voor uw bedrijf? Ontdek het samen met MCA Finance en neem vandaag nog contact op.